ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΣΤΗΝ ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΚΑΙ ΑΠ' ΤΟΝ ΦΟΒΟ ΣΤΗΝ ΕΛΠΙΔΑ
Μπορεί στην εποχή μας, για πολλούς, αυτές οι μέρες να συνδέονται περισσότερο με εκδρομικές εξορμήσεις, παρά με θρησκευτική κατάνυξη, όμως δίνεται αφορμή για προβληματισμό. Όχι πάντα με μυστηριακή θεολογική έννοια, αλλά με κοινωνιολογική έλλογη αναζήτηση, γι’ αυτόν τον αέναο κύκλο, της εναλλαγής του θανάτου με τη ζωή. Της πτώσης με την ανόρθωση.
Στα μηνύματά τους οι προκαθήμενοι των Εκκλησιών, μίλησαν για την ελπίδα της Ανάστασης. Την επιθυμία δηλαδή για πραγμάτωσή της, όχι τη βεβαιότητα, διότι τότε δεν θα είχε νόημα η προσμονή. Το διατυπώνει αριστοτεχνικά ο Χρήστος Γιανναράς: «Η ανάσταση είναι χαρά και γιορτή, πανήγυρις πανηγύρεων, επειδή είναι ελπίδα, όχι βεβαιότητα αναγκαστή κατά πάντων». Με την ελπίδα, υποχωρεί ο φόβος. Και είναι αλληλένδετα τα δυο αυτά συναισθήματα, διότι μ’ αυτά διατηρείται η κάθε είδους εξουσία. Όχι μόνο η εκκλησιαστική.
Ο φόβος της τιμωρίας για τα ανομήματα, εμποδίζει τη συντριπτική πλειονότητα των ανθρώπων στη διάπραξή τους. Είπε κάποιος, ότι είμαι τίμιος επειδή φοβάμαι να παρανομήσω. Και φοβάται, διότι αν αποκαλυφθεί θα τιμωρηθεί. Είτε με τα καζάνια της κόλασης, για τους θρησκευόμενους, είτε με τον εγκλεισμό σε φυλακή, είτε επίσης με την κοινωνική περιθωριοποίηση. Ενώ, αν είναι υπάκουος, ελπίζει να επιβραβευθεί. Είτε μεταθανάτια, είτε στην πρόσκαιρη ζωή.
Μαζί πάνε φόβος κι ελπίδα, κι εύστοχα ο λαός μίλησε για "καρότο και μαστίγιο". Πώς σε δεσμεύει σήμερα η παντοειδής εξουσία; Χρησιμοποιώντας άλλοτε τον φόβο, ότι θα μετατεθείς ή δεν θα προαχθείς, ακόμη και μπορεί να απολυθείς αν είσαι υπάλληλος και αυθαδιάζεις στο σύστημα, ή θα αντιμετωπίσεις ελεγκτικούς μηχανισμούς αν είσαι επιχειρηματίας. Αλλά και το μικρό παιδί παραμένει ήσυχο, εμπρός στο φόβο της τιμωρίας σε περίπτωση ανυπακοής.
Παράλληλα, έχεις να κερδίσεις πολλά, αν είσαι υπάκουος. Το "καλό παιδί" πάντα ελπίζει ότι θα αμειφθεί. Ακολουθεί ακόμη και τον πολιτικό, εν γνώσει του ότι πρόκειται περί ανέντιμου ανθρώπου, ελπίζει όμως ότι από το ψητό που θα απολαύσει εκείνος παράνομα, θα πάρει κι αυτός ένα κοψίδι. Πολλές φορές επιβραβεύεται. Αν δεν συμβεί αυτό, τότε επιστρατεύεται ο φόβος για να συνετιστεί.
Τεράστια η δύναμη αυτών των δυο συναισθημάτων που χρησιμοποιούνται για την υποταγή του ανθρώπου ή των μαζών. Ελάχιστοι έχουν τη δύναμη να τα απομακρύνουν. Αδύναμη γαρ η φύση του ανθρώπου.
Ειπώθηκε, ότι κακώς εντάσσουμε την ελπίδα στα θετικά χαρακτηριστικά. Είναι αυτή η ελπίδα που παρέμεινε μόνη κλεισμένη στο κιβώτιο με τις ανθρώπινες ιδιότητες που έδωσαν οι θεοί στην Πανδώρα. Η γυναικεία περιέργεια την οδήγησε να ανοίξει το κιβώτιο, παρά τη θεία εντολή, έφυγαν πάντα τα ανθρώπινα συναισθήματα από μέσα, το έκλεισε βιαστικά, αλλά κατόρθωσε να φυλακίσει μόνον την ελπίδα.
Υποστηρίχθηκε, λοιπόν, ότι η ελπίδα ίσως οδηγεί σε ατονία τον άνθρωπο. Η ελπίδα ότι θα σου χαμογελάσει η τύχη κερδίζοντας το λαχείο ή παίζοντας τυχερά παιχνίδια, απορροφά σημαντικό μέρος της δραστηριότητάς σου. Αν συγκεντρώσει κάποιος τα χρήματα που έχασε στο καζίνο ή αγοράζοντας λαχεία, θα δει ότι πρόκειται για ένα σημαντικό ποσόν. Αλλά, κυρίως, ο χρόνος που κατανάλωσε αν επενδυόταν δημιουργικά, θα απέφερε προφανώς κέρδος. Για ανασταλτικό παράγοντα, δηλαδή, μίλησαν.
Το ίδιο και για το θάνατο. Δεν είναι ο θάνατος ο ίδιος που σε τρομάζει, αλλά ο φόβος του θανάτου. Το χρονικό διάστημα για να φθάσεις σ’ αυτόν, είναι που σε φοβίζει. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει και με την ελπίδα για απόκτηση της ευτυχίας. Η διαδρομή για την Ιθάκη λένε ότι έχει αξία, κι έχουν δίκαιο. Αρκεί μόνον να ελπίζεις, όπως ο τζογαδόρος, που δεν εξαρτάται από αυτόν η επιτυχία, αλλά από αστάθμητους παράγοντες; Εδώ έρχεται πάλι η ελληνική σοφία να δώσει την απάντηση: «Συν Αθηνά και χείρα κίνει».
Μόνη της η ελπίδα, δεν αρκεί. Το διατύπωσε ορθά ο Αριστοτέλης, απαντώντας στο ερώτημα τι είναι ελπίδα: «Είναι το όνειρο του ξυπνητού» (Διογένης Λαέρτιος). Κανείς δεν πέτυχε μόνο με τα όνειρα.
Η ελπίδα για Ανάσταση -οποιασδήποτε μορφής- πρέπει να συνοδεύεται απαραίτητα από δημιουργικό οίστρο. Αλλιώς θα είναι μάταιη ονειροπόληση.
ΑΥΤΟ ΤΟ ΑΡΘΡΟ ΑΝΗΚΕΙ:
ΑΠΟΨΗ, Πηγή: http://www.voria.gr/article/apo-to-thanato-stin-anastasi-ap-ton-fovo-stin-elpida
