Οι παρούσες συγκυρίες έχουν οδηγήσει πολλούς να ομιλούν για αποσταθεροποίηση του εργασιακού χάρτη, καθώς οι αλλαγές που καλείται να βιώσει η αγορά εργασίας είναι τόσο δραστικές και μαζικές, ώστε να μην είναι ευκρινώς κατανοητά για όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές τα όρια μεταξύ αναγκαιότητας και κατάχρησης.
Είναι σαφές ότι θα πρέπει να υπάρξει σύνεση ως προς την εφαρμογή του νέων δεδομένων και η εργασιακή συνείδηση θα πρέπει να υποστηριχθεί με τρόπο, ώστε βγαίνοντας η χώρα από τη δύσκολη περίοδο που διανύει να είναι απεγκλωβισμένη από καθετί μη υγιές και αντιπαραγωγικό. Η ελληνική κυβέρνηση, παράλληλα με το δύσκολο έργο που έχει κληθεί να υπηρετήσει εφαρμόζοντας αυστηρότητα και δικαιοσύνη, οφείλει να δώσει στους εργαζομένους τα εχέγγυα εκείνα που δεν θα τους κάνει να αισθάνονται ως βορά σε άγρια θηρία. Αυτή είναι η προσδοκία τόσο των εργαζομένων, όσο και της υγιούς εργοδοτικής πλευράς.
Όχι στη «ζουγκλοποίηση»
Οι φωνές απογοήτευσης και ελλείψεως εμπιστοσύνης πληθαίνουν και θεωρώ ότι, καθώς έχει δρομολογηθεί το δύσκολο και επίπονο έργο της εφαρμογής των νέων μέτρων, θα πρέπει να ριχθεί πλέον το βάρος στις εξισορροπητικές δυνάμεις, που θα αποτρέψουν την «ζουγκλοποίηση», την αναρχία και την αυτοδικία γενικά, αλλά και στον χώρο των εργασιακών δικαιωμάτων και υποχρεώσεων ειδικότερα.
Η τελευταία εξέλιξη με την οποία οι επιχειρησιακές συμβάσεις μπορούν να καταστούν πλέον βάση εκκίνησης, καθώς και η ενίσχυση στην πράξη των ευέλικτων μορφών εργασίας, είναι από τα εμφατικά παραδείγματα του γιατί χρειάζεται να υπάρξουν οι αντίστοιχες πολιτικές πρωτοβουλίες που θα αποδώσουν την υπάρχουσα κυβερνητική θέληση για προστασία των εργαζομένων. Αυτό προκύπτει από τα μηνύματα που εκλαμβάνουμε και εμείς ως ΣΕΠΕ από τους κοινωνικούς εταίρους για ενίσχυση και αναβάθμιση του ρόλου μας. Θεωρούμε, λοιπόν, ότι έχουμε να επιτελέσουμε ένα χρέος προς την κοινωνία, η οποία αναζητά από εμάς ένα σύμμαχο που θα τη βοηθήσει να ανταπεξέλθει στις υπάρχουσες συγκυρίες και να ορθοποδήσει.
Το ΣΕΠΕ, ως ελεγκτικός μηχανισμός, είναι δεδομένο ότι θα κληθεί να εξισορροπήσει ακραία φαινόμενα και να πατάξει κάθε προσπάθεια εκμετάλλευσης της νέας -εν μέρει ρευστής- κατάστασης. Παράλληλα, όμως, είναι βέβαιο ότι θα πρέπει να αναδειχθεί και να αξιοποιηθεί ακόμα περισσότερο ο συμφιλιωτικός και ο συμβουλευτικός ρόλος της Επιθεώρησης Εργασίας και προς αυτή την κατεύθυνση κινούμεθα ως πολιτική ηγεσία. Χρειάζεται, ωστόσο, προκειμένου να έχουμε ένα σφαιρικό και πολυεπίπεδο αποτέλεσμα, μια ολοκληρωμένη πρόταση-παρέμβαση.
Ο πρωθυπουργός της χώρας, κατά την προεκλογική εκστρατεία, είχε δώσει την υπόσχεσή του ότι η Επιθεώρηση Εργασίας θα υπάρξει πρωταρχικό μέλημα της Κυβέρνησης, αναβαθμίζοντας το ρόλο της και ενισχύοντάς την ουσιαστικά. Επρόκειτο περί μιας αναγκαιότητας που είχε διαγνωστεί και που πλέον καθίσταται απαίτηση. Μια απαίτηση απορρέουσα από την ίδια την κοινωνία, η οποία επιζητεί να δει, παράλληλα με τις θυσίες που καλείται να κάνει, να ενισχύονται και θεσμοί προστατευτικοί των πιθανέστερα πληττομένων. Αλλά και μια εσωτερική απαίτηση των επιθεωρητών εργασίας, οι οποίοι ζητάνε να θωρακιστεί το έργο τους και να περιβληθεί με μεγαλύτερο κύρος, έτσι ώστε να μπορούν να επιτελούν το λειτούργημά τους με αξιοπρέπεια και αποτελεσματικότητα.
Σύγχρονες υπηρεσίες
Συναισθανόμενοι το βάρος της ευθύνης, προχωρήσαμε από της αναλήψεως των καθηκόντων μας σε έναν σχεδιασμό δράσης ευρύπλευρο, στοχεύοντας τόσο στην επίλυση πρακτικών προβλημάτων όσο και στην οραματική προσέγγιση του ρόλου που μπορεί να επιτελέσει η επιθεώρηση εργασίας στη χώρα μας. Προχωράμε στην ολοκλήρωση ενός πληροφοριακού συστήματος μέσω του επιχειρησιακού προγράμματος ψηφιακής σύγκλισης καθώς και στην τυποποίηση διαδικασιών, προκειμένου να καταπολεμηθεί η γραφειοκρατία που αγκυλώνει το Σώμα. Γενικώς υπάρχει ένας προσανατολισμός συνολικής και συντονισμένης επίλυσης των συσσωρευμένων προβλημάτων.
Διότι ακόμα και προβλήματα που φαντάζουν επουσιώδη, όταν προστεθούν μεταξύ τους δημιουργούν ένα δυσλειτουργικό τοπίο. Ωστόσο, θεωρούμε ότι το πολιτικό όραμα δεν περιορίζεται στην επίλυση πρακτικών ζητημάτων, αλλά περισσότερο αφορά το πώς αντιλαμβανόμαστε την Επιθεώρηση Εργασίας ως θεσμικό όργανο και το κύρος με το οποίο επιθυμούμε αυτή να περιβάλλεται. Η πλειοψηφία των Επιθεωρητών και των εμπλεκόμενων φορέων μας έχει θέσει θέμα αναβάθμισης του ΣΕΠΕ σε Γενική Γραμματεία.
Είναι μια συζήτηση που γυρνάει χρόνια πίσω, καθώς το θέμα ανακύπτει από καιρούν εις καιρόν, αλλά δεν φαίνεται κάποιος να τολμάει να κάνει το βήμα μπροστά. Θεωρώντας ότι στις μέρες μας ο στρουθοκαμηλισμός πρέπει να περιττεύει, λαμβάνοντας υπόψη όλες τις παραμέτρους και με μια μελέτη κόστους- οφέλους με θετικό ισοζύγιο προχωρήσαμε στην κατάθεση νομοθετικής για αναβάθμιση της Επιθεώρησης Εργασίας σε Γενική Γραμματεία. Μέχρι σήμερα, το ΣΕΠΕ, και παρά τις φιλότιμες προσπάθειες να ανταποκριθεί στο κοινωνικοπροληπτικό και κατασταλτικό του έργο, υπήρξε περισσότερο, λειτουργώντας κυρίως ως μια διεύθυνση υπουργείου, ένα γραφειοκρατικό μόρφωμα, από το οποίο ο εργοδότης όφειλε να πάρει μερικές σφραγίδες ακόμα και όχι ένας δυναμικός μηχανισμός, κινούμενος στην αγορά εργασίας με ευελιξία και δύναμη. Η αναβάθμιση της Επιθεώρησης Εργασίας σε Γενική Γραμματεία υπαγόμενη απευθείας στον Υπουργό Εργασίας και η σύσταση κατ’ ουσία ενός Εθνικού Φορέα Ελέγχου της Αγοράς Εργασίας και της Ασφάλισης ανταποκρίνεται στο ζητούμενο, το οποίο είναι και η διοικητική ευελιξία και η ισχυρή παρουσία.
Εμείς επιμένουμε ότι η δημιουργία μιας Γενικής Γραμματείας θα έχει σαφώς περισσότερα και πολυποίκιλα οφέλη από το πρόσκαιρο αρνητικό ξάφνιασμα που μπορεί να προκληθεί σε ορισμένους που θεωρούν ότι δεν χρειάζεται να αλλάξει κάτι στο υπάρχον σκηνικό και ότι όλα βαίνουν καλώς!
